Nederland Schoon heeft een aanpak gemaakt voor korte snoeproutes, voornamelijk in de bebouwde kom. ROVA heeft een aantal interventies hieruit al toegepast en zoekt nu naar een nog effectievere aanpak, met name voor de langere routes, die dus ook door het buitengebied gaan.
Een lange snoeproute wil je niet helemaal vol zetten met afvalbakken, blikvanger en/of, borden met boodschappen. Men was op zoek naar interventies voor de langere fietsroutes en Marintel heeft hiertoe een gedragsanalyse uitgevoerd.
Omgevingsanalyse, gedragsobservaties, zwerfvuilmetingen, passanteninterviews en gesprekken met deskundigen.
Allereerst is onderzocht in hoeverre er hotspots zijn op de routes, welke mogelijke oorzaken in de omgeving een rol spelen in het ontstaan of preventie van zwerfvuil, welke gebruikers van de fietsroutes te onderscheiden zijn en welk type zwerfvuil aangetroffen is. Meer dan duizend passanten zijn geobserveerd en hun gedrag is in kaart gebracht met behulp van een online scorekaart op de mobiele telefoon. Door observaties op verschillende momenten van de week te combineren met veel passanteninterviews langs de route waarin steeds nieuwe onderwerpen aan de orde kwamen, werd inzicht verkregen in de factoren die een rol spelen in het zwerfvuilgedrag.
Hoe krijg je passanten van de fiets voor een interview?
Op basis van de observaties en het type zwerfvuil is allereerst vastgesteld dat scholieren en jongeren de fietsroutes het vaakst gebruiken en bovendien ook het vaakst eten en drinken tijdens het fietsen.
Om met deze en andere passanten in gesprek te komen is op een aantal logische locaties een foodtruck geplaatst met daarop een spandoek aangebracht met een tekst “Kom gratis proeven!” In ruil voor een blikje frisdrank of een lolly voerden wij passanteninterviews uit waarin aan de hand van dilemma’s zowel praktische als sociaalpsychologische factoren in kaart zijn gebracht.
Aanvullend op de passanteninterviews is tevens met medewerkers van de plaatselijke supermarkt en docenten van middelbare scholen gesproken.
Resultaat
Rova en Rijkswaterstaat ontvingen een onderzoeksrapport waarin omgevingsfactoren, praktische triggers en belemmeringen en ontwikkelings- en sociaalpsychologische factoren in kaart gebracht zijn. Op basis van dit onderzoek is Rova in samenwerking met Rijkswaterstaat aan de slag gegaan met het ontwikkelen van interventies ter preventie van zwerfvuil langs de routes.